Ατέλειωτος δρόμος: Από τις Σιδηρές Πύλες του Δούναβη ως τον Άθω
Δύο βήματα μπρος και ένα πίσω: 8+1 πολυτάραχες δεκαετίες (σκληρόδετη συλλεκτική έκδοση)
Γιαννούλης Χαλεπάς. Ο μύθος της νεοελληνικής γλυπτικής
Λένε ότι η ιδιοφυΐα βρίσκεται πολύ κοντά στην παράνοια. Πράγματι, αρκετοί μεγάλοι καλλιτέχνες κατέληξαν σε ιδρύματα με αμφίβολη θεραπευτική αξία. Στη ζωή του Γιαννούλη Χαλεπά όμως, του σημαντικότερου ίσως Νεοέλληνα γλύπτη, δεν υπάρχουν μόνο μια ελπιδοφόρα άνοιξη και μια κατάβαση στην κόλαση. Υπάρχει και μια αναπάντεχη ανάσταση, μια απρόσμενη επανεμφάνιση της ιδιοφυΐας, η οποία μάλιστα μας έδωσε έργα πολύ πιο προσωπικά από τα παλιά. Η βασανισμένη του ζωή, ακόμα και μετά την αναζωπύρωση της δημιουργικότητας, είναι που μας συγκίνησε τόσο πολύ, γι’ αυτό και προσπαθήσαμε να τη μεταφέρουμε σε εικόνες. Μερικοί πιστεύουν ότι ο Χαλεπάς είναι κάτι σαν άγιος. Ποιος ξέρει; Το σίγουρο είναι ότι η ιστορία του δεν μοιάζει με καμιά άλλη.
Μιλώντας μ΄ έναν αγανακτισμένο νέο για επαναστάσεις – τεχνολογικές και άλλες
Υπάρχει μία διάχυτη και πολύ διαδεδομένη άποψη στην Ελλάδα, ότι η τεχνολογία είναι κάτι κακό. Αρνητικό. Ενοχλητικό. Εχθρικό, καθότι ξενόφερτο. Νέοι άνθρωποι που ασχολούνται με την τεχνολογία την απορρίπτουν. Όταν ερωτήθηκαν άνδρες 18-35 ετών αν θα ήθελαν έναν δωρεάν υπολογιστή (στο πλαίσιο ενός προγράμματος επιδοτήσεων), το 57% απάντησε «όχι».
Πολλοί νομίζουν πως, επειδή οι νέοι μας επιδίδονται στα βιντεοπαιχνίδια ή γράφουν αστραπιαία SMS στο κινητό, «παίζουν και στα δάχτυλα την τεχνολογία». Το να χρησιμοποιείς όμως γκάτζετ ή παιχνίδια δεν έχει καμία σχέση με την ουσία και το βάθος της τεχνολογικής επανάστασης.
Η τεχνολογία είναι κάτι πολύ πιο σύνθετο και σημαντικό. Η αντιμετώπισή της προδίδει μία σχολή σκέψης και μία στάση ζωής. Ο συγγραφέας θεωρεί (και το αναπτύσσει) ότι η κρίση που μας μαστίζει είναι σε μεγάλο ποσοστό αποτέλεσμα αυτής της τεχνοφοβικής στάσης. Που είναι φόβος της επιστημονικής μεθόδου, της καινοτομίας, της οργάνωσης, του ορθολογισμού. Που περικλείει παρελθοντολαγνεία και μελλοντοφοβία. (Πρόσφατα μάλιστα ελληνικό κόμμα αποκάλεσε «τεχνοφασισμό» την εισαγωγή της ηλεκτρονικής ψηφοφορίας στα ΑΕΙ).
Η υπέρβαση των προβλημάτων της συντηρητικής και απολιθωμένης κοινωνίας μας περνάει μέσα από μία άλλη αντιμετώπιση της τεχνολογίας. Ίσως περισσότερο από κοινωνική ή οικονομική χρειαζόμαστε μία τεχνολογική επανάσταση. Κάποτε – επιτέλους – πρέπει να έρθει και στην Ελλάδα ο Διαφωτισμός, δηλαδή η ελεύθερη ανοιχτή γνώση χωρίς αυθεντίες και αγκυλώσεις.
Η γιαγιά μου η Ευτυχία
Παιδί του θεάτρου, η Ρέα Μανέλη, βρήκε πολύ εύκολα τον δρόμο της, δρόμο που χάραξαν οι γονείς και η γιαγιά της, αλλά κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες. Σίγουρα η ζωή δεν της έδειξε το καλύτερό της πρόσωπο: οι γονείς της, ο δημοφιλής κωμικός Φραντζέσκος Μανέλης (1909-1978) και η παρτενέρ και σύζυγός του Μαίρη Λαίδου (1915-1960) "ξέχασαν" να την δηλώσουν στο Ληξιαρχείο, με συνέπεια να μην μπορεί να βγάλει ταυτότητα η Ρέα όταν μεγάλωσε. Αλλά ξέχασαν, επίσης, και τη βιολογική της φροντίδα, ξέχασαν ότι υπήρχε ως άνθρωπος και ότι ως άνθρωπος είχε τις δικές της ανάγκες. Έτσι, από μικρή, η Ρέα έμενε με τη γιαγιά της, την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου που, όπως ξέρουμε, ήταν η στιχουργός μεγάλων επιτυχιών στο σύγχρονο τραγούδι. Αλλά και εκείνη εύκολα δεν τα 'βγαζε πέρα. Πάντως, μέσα στη θαλπωρή της γιαγιάς της μεγάλωσε. Πολύτιμη βοήθεια πήρε η Ρέα από το χορευτικό της ταλέντο. Λεπτή σαν μίσχος, ευαίσθητη, με πλούσια φαντασία και με ειδικές σπουδές, επειδή είχε πάντα μεγάλη δίψα για καλλιέργεια, για μάθηση, ξεχώρισε γρήγορα και γινόταν ανάρπαστη από θιάσους και νυχτερινά κέντρα στην Ελλάδα και έξω από αυτήν. Καταστάλαξε στην Αμερική, οπού κλείστηκε στην ιδιωτική της ζωή, κι εκεί είχε όλη την ευκαιρία να αναπολήσει τα παλιά. Και με το βιβλίο τούτο των εμπειριών της, να αποτίσει οφειλόμενο φόρο τιμής στη γιαγιά της. - Φ. Ηλιάδης (από το βιβλίο)
Το πικρό ποτήρι: Ο Καποδίστριας, η Ρωξάνδρα και η Ελλάδα
Η διαδρομή του Ιωάννη Καποδίστρια προς τη δόξα και τον θάνατο – από τη γέννησή του στα ενετοκρατούμενα Επτάνησα ως το τραγικό του τέλος στο Ναύπλιο. Η ιστορία του πρώτου Έλληνα κυβερνήτη, ενός μοναχικού ήρωα, που χάρισε χωρίς δεύτερη σκέψη τον εαυτό του στην Ελλάδα και στέγνωσε ακόμα και την καρδιά του για να ζήσει η πατρίδα του. Το πικρό ποτήρι το ήπιε συνειδητά μέχρι τέλους μόνος του, αφήνοντας «ορφανή» τη μοναδική γυναίκα που αγάπησε, τη Ρωξάνδρα Στούρτζα.
Ο Ιωάννης, σταυροφόρος της μόρφωσης, γιατρός των φτωχών, κοσμοπολίτης κοσμοκαλόγερος, ταμένος στην πατρίδα του, βάδιζε πάντα οδηγημένος αποκλειστικά και μόνον από τις Αρχές του, με Α κεφαλαίο, όπως εκείνος τις έγραφε. Γι’ αυτό και έπραττε τα «δέοντα» από τη στιγμή που γεννήθηκε μέχρι τη στιγμή που ξεψύχησε, δολοφονημένος από χέρι ελληνικό. Η Ρωξάνδρα τον παρακάλεσε να τον συντροφέψει καθώς ανέβαινε τον Γολγοθά του – αλλά οι Αρχές του τον ανάγκασαν να αρνηθεί...
Δυο ερωτευμένοι που δεν ήταν γραφτό να γίνουν ζευγάρι, αλλά σφράγισαν την ιστορία της Ελλάδας
Κάπταιν. Γράμματα στον μπαμπά μου
Μίμης Πλέσσας: Ποιος το ξέρει…
Μίμης Πλέσσας. Ο Δημιουργός που ένωσε όλους τους Έλληνες και δεν τους χώρισε ποτέ. Το έργο του αγαπήθηκε από πέντε γενιές. Προίκα μεγάλη για μένα το να μπορώ να διηγηθώ τα όσα ζήσαμε μαζί, αλλά και ευλογία να τον ακούω να μου διηγείται όσα βίωσε στα παιδικά του χρόνια, στην εφηβεία, στα φοιτητικά του χρόνια στην Ελλάδα και στην Αμερική.
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σαν «δύο βιβλία σε ένα», με τις αφηγήσεις του συνθέτη να παντρεύονται με τα κοινά μας βιώματα. Ένας σύντροφος-φωτεινός φάρος, ο οποίος επί τρεισήμισι ολόκληρες δεκαετίες που είμαι στο πλευρό του σκορπίζει απλόχερα το λαμπερό του φως σε όλο τον κόσμο, μα και τη σκιά του σε όποιον στέκεται δίπλα του.
Η δική μου επιλογή ήταν και είναι να βρίσκομαι στο σκιερό του μέρος, μα να παίρνω γνώσεις και δύναμη από το φως του. Ανάσα δροσιάς στη σκιά του και ενέργεια από τη φωτεινή του πλευρά. Και δεν υπάρχει ομορφότερο από αυτή την εναλλαγή. Αν του αφιέρωνα ένα από τα δικά του σπουδαία τραγούδια για να τον περιγράψω, θα δανειζόμουν τους στίχους του αγαπημένου μας Λευτέρη Παπαδόπουλου:
Όλα δικά σου, μάτια μου, κι ο πόνος σου δικός μου,
είδαν πολλά τα μάτια μου στις γειτονιές του κόσμου…
Λουκίλα Καρρέρ-Πλέσσα
Το μεγάλο φακέλωμα
«Καθώς προχωρούσα στη Στοά, το συνειδητοποίησα: μπροστά μου απλωνόταν το μέλλον μου. Δε λέω ότι πήρα την απόφασή μου εκείνη τη στιγμή. Οι πιο σημαντικές αποφάσεις στη ζωή δε λαμβάνονται ποτέ έτσι. Λαμβάνονται υποσυνείδητα και εκφράζονται μόνον όταν έχουν παγιωθεί: όταν είσαι επιτέλους αρκετά δυνατός για να παραδεχτείς ότι αυτή είναι η πορεία που θα ακολουθήσουν οι πεποιθήσεις σου. Αυτό ήταν το δώρο μου στον εαυτό μου για τα εικοστά ένατα γενέθλιά μου: η επίγνωση ότι είχα μπει σε μία στοά που θα περιόριζε τη ζωή μου σε μια και μόνο πράξη που ακόμη ήταν αδιευκρίνιστη».
Το 2013 ο εικοσιεννιάχρονος Έντουαρντ Σνόουντεν έκανε ολόκληρο τον κόσμο να παγώσει όταν αποκάλυψε τις διαδικασίες που ακολουθούσε η αμερικανική κυβέρνηση για να υποκλέπτει και να συγκεντρώνει ακόμη και το παραμικρό τηλεφώνημα, sms και e-mail. Είχε δημιουργήσει ένα άνευ προηγουμένου σύστημα μαζικής επιτήρησης που μπορούσε να εισχωρήσει στην ιδιωτική ζωή οποιουδήποτε στη Γη.
Το 2019 ο Σνόουντεν αποκαλύπτει για πρώτη φορά πώς βοήθησε να φτιαχτεί το σύστημα και τι τον οδήγησε τελικά στο να το αποκαλύψει στο παγκόσμιο κοινό. Μέσω αυτής της αποκάλυψης επιδιώκει να ενημερώσει τον κόσμο για τις πληροφορίες που μοιράζεται εν αγνοία του κάθε φορά που μπαίνει στο διαδίκτυο ή μέσω του τηλεφώνου του, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο συλλέγονται αυτά τα δεδομένα.
Από τα βουκολικά προάστια της παιδικής του ηλικίας μέχρι τα κέντρα επιχειρήσεων της CIA και της NSA της ενήλικης ζωής του, το βιβλίο αυτό είναι η συναρπαστική αφήγηση ενός ευφυούς νεαρού άνδρα που μεγάλωσε μέσα στο διαδίκτυο: ενός άνδρα που έγινε κατάσκοπος, πληροφοριοδότης και, εξόριστος πλέον, η συνείδηση του Ίντερνετ. Γραμμένο με πάθος, χάρη και αδιαμφισβήτητη ειλικρίνεια, το ΜΕΓΑΛΟ ΦΑΚΕΛΩΜΑ είναι μια καίριας σημασίας μαρτυρία για την ψηφιακή εποχή μας, προορισμένη να γίνει κλασική
